Byl pozdní večer – první máj –

večerní máj – byl lásky čas.

Hrdliččin zval ku lásce hlas,

kde borový zaváněl háj.

 

Tak zaczyna się najsławniejszy czeski poemat pt. „Máj“, którego autorem jest Karel Hynek Mácha.

Jak może wiecie 1. maja w Czechach obchodzi się nie tylko święto pracy, ale również, a może przede wszystkim, święto miłości. Tego dnia wszyscy zakochani powinni udać się pod kwitnące drzewo (najlepiej czereśnię) i tam się pocałować. Wzgórze Petřín w Pradze w tym czasie jest oblegane przez zakochanych. Znajdziecie tam oprócz kwitnących drzew, również pomnik K.H. Máchy.

Ale dlaczego w czeskim kalendarzu zamiast określenia máj pojawił się květen?

Piąty miesiąc w roku pierwotnie był określany jako „máj“. Słowo „květen“ do języka czeskiego wprowadził Josef Jungmann – jeden z czołowych przedstawicieli czeskiego odrodzenia narodowego. Jungmann był pisarzem, językoznawcą, leksykografem oraz tłumaczem. Słowo „květen“ wymyślił na potrzeby tłumaczenia utworu „Atala, czyli Miłość dwojga dzikich na pustyni” François-René de Chateaubriand. Z języka francuskiego przetłumaczył „lune de fleur“ jako „květen“. Dodajmy, że było to w XIX wieku.

Poetyckie określenie „květen“ szybko się przyjęło i było używane na równi z oficjalnym określeniem „máj“.

A dlaczego K. H. Mácha użył określenia „máj“ a nie „květen“? Prawdopodobnie ze względu na jego brzmienie. Lepiej brzmiało w tekście „…máj lásky čas“ (á-á-a).

I tak „máj“ zaczął powoli funkcjonować jako poetyzm a „květen“ jako zwykłe określenie miesiąca. Czyli kompletnie na odwrót niż to było na początku 🙂

Jeżeli nigdy nie czytaliście utworu „Máj“, to możecie zajrzeć na stronę: https://www.visegradliterature.net/…/M%C3…/pl/7240-Maj 

Utwór został przetłumaczony na język polski.

Jeżeli macie ochotę quiz związany z majem, miłością i Machą, to zapraszam tu: https://learningapps.org/display?v=ppnummki520